Κοντά στα πρώτα του γενέθλια, το μωρό αρχίζει να διαφοροποιεί τον εαυτό του αλλά και την συμπεριφορά του. Νιώθει ένα ξεχωριστό άτομο από τη μητέρα του και δημιουργεί σιγά-σιγά τη δική του προσωπικότητα, ενώ βρίσκεται στο δρόμο για τη νηπιακή ηλικία. Το παιδί αυτής της ηλικίας, από ένα πλάσμα εξαρτημένο στην αγκαλιά της μητέρας του, αρχίζει σιγά σιγά να απομακρύνεται από κοντά της και να γίνεται ένα νήπιο γεμάτο πρωτοβουλίες. Ο κόσμος είναι τόσο γοητευτικός, για αυτό έχει την θέληση, αλλά και την περιέργεια να τον ανακαλύψει.
Η περίοδος της ζωής του παιδιού σας από τον 12ο μήνα και μετά, είναι μοναδική λόγω και της σωματικής του εξέλιξης που επιτελείται με γρήγορους ρυθμούς, αλλά και των αλλαγών στη συμπεριφορά του. Για μερικά βρέφη οι εξελίξεις αυτές γίνονται με έναν αλματώδη ρυθμό και για άλλα είναι πιο αργές.
Αποφασιστικότητα παράλληλα με διστακτικότητα
Η μεγαλύτερη ανεξαρτησία που κατακτά το νήπιο συνοδεύεται και από μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και θέλει όλο και περισσότερο να κάνει τα πράγματα μόνο του. Αυτό προκαλεί συγκρούσεις με τη μητέρα σε όλες τις πλευρές της καθημερινής τους ζωής. Όμως τα βήματα της ανεξαρτησίας που το ενθουσιάζουν, πολλές φορές το φοβίζουν κιόλας και έχουμε παλινδρομήσεις σε πιο βρεφικούς τρόπους συμπεριφοράς.
Άλλες φορές επιστρέφει στην αγκαλιά της μητέρας του για να πάρει ενθάρρυνση και αποδοχή και άλλες φορές τρέχει μακριά από τη μητέρα του και την αναγκάζει να τρέξει πίσω του. Αυτή η συμπεριφορά είναι σαν ένα παιχνίδι, όπου δοκιμάζει την προσοχή της.
Περπάτημα-Ομιλία
Το νήπιο αναπτύσσει τις κινητικές του ικανότητες καθώς περπατάει και αποκτά έλεγχο των κινήσεών του. Μπορεί να αγγίζει, να τραβάει, να σπρώχνει, να εξερευνά αντικείμενα και παιχνίδια. Ανοίγει ντουλάπια και συρτάρια, θέλει να ανακαλύπτει.
Επίσης βελτιώνει την επικοινωνία του, κατανοεί αυτά που του λένε και τα περισσότερα παιδιά δείχνουν τις επιθυμίες τους αρθρώνοντας κάποιες λεξούλες. Αρχίζει να λέει και τα πρώτα του “όχι”.
Ο ύπνος
Σε αυτή την ηλικία είναι σημαντικό να κοιμάται το παιδί στο δικό του δωμάτιο. Η καθημερινή ρουτίνα, όπως μπάνιο, γάλα, νανούρισμα, παραμυθάκια πριν τον ύπνο θα το βοηθήσουν να χαλαρώσει και να ηρεμήσει. Επίσης, δημιουργείται ένας ισχυρός δεσμός με συγκεκριμένο αντικείμενο ή παιχνίδι (π.χ. αρκουδάκι, κουβερτάκι) το οποίο παίρνει μαζί του στο κρεβάτι. Όταν το μικρό παιδί έχει κοντά του αυτό το αντικείμενο αισθάνεται ασφάλεια σαν να έχει κοντά του τη μητέρα του που το βοηθάει να αντέξει το άγχος του αποχωρισμού.
Φαγητό
Κλείνοντας τον πρώτο χρόνο, τα παιδιά συνήθως έχουν απογαλακτιστεί και έχουν περάσει στην εισαγωγή στερεών τροφών. Πολλές φορές αρνούνται και δεν θέλουν να φάνε το φαγητό που ετοίμασε η μητέρα τους, καθώς αρχίζουν να εκδηλώνουν πιο έντονα τις προσωπικές τους προτιμήσεις. Μερικές φορές βέβαια μπορεί να μην θέλουν να φάνε λόγω της οδοντοφυΐας ή κάποιας αδιαθεσίας.
Ανάπτυξη σχέσεων
Τα παιδιά 1 έτους δημιουργούν τις δικές τους σχέσεις με τα αδέρφια τους. Μαθαίνουν να διεκδικούν, να παίζουν ενώ ψάχνουν να βρουν τη θέση τους στην οικογένεια. Ο πατέρας αρχίζει να γίνεται μια σημαντική μορφή στη ζωή του.
Παιχνίδι και επικοινωνία
Το παιχνίδι έχει το κεντρικό ρόλο στην γνωριμία του παιδιού σας με τον εξωτερικό του κόσμο. Παρακολουθεί και μιμείται τα άλλα παιδιά, τους γονείς του και πειραματίζεται με ρόλους από την καθημερινή ζωή, όπως για παράδειγμα ταΐζοντας το αρκουδάκι του. Το παιχνίδι έχει τόση μεγάλη σημασία για το παιδί όσο το φαγητό και ο ύπνος. Μέσα από το παιχνίδι μαθαίνει να διαχειρίζεται τα συναισθήματά του, να εκφράζει το θυμό του, την επιθετικότητα, τους φόβους και τα άγχη του αποχωρισμού, ενώ αναπτύσσει τη φαντασία του.
Συμβουλές για τους γονείς
Το παιδί σας από αυτή την ηλικία όταν αισθάνεται ότι το σέβεστε και το ακούτε, θα δείχνει πνεύμα συνεργασίας και θα είναι πιο εύκολο να δέχεται τα όρια και τις απαγορεύσεις, αλλά και θα καταλαβαίνει ότι η υπομονή των γονιών του δεν είναι ανεξάντλητη.
- Τηρήστε το πρόγραμμα φαγητού χωρίς να πιέζετε το παιδί σας. Δώστε του την πρωτοβουλία και την ευκαιρία να τρώει μόνο του με το κουταλάκι έστω κι αν δημιουργείται ακαταστασία και λερώνει γύρω του. Αφήστε το να εξερευνήσει το φαγητό με τα δάχτυλα του, ενώ μπορεί να κάθεται στο καρεκλάκι του.
- Δώστε στο παιδί σας την δυνατότητα να επιλέγει τα παιχνίδια με τα οποία μπορεί να παίξει. Διαμορφώστε το περιβάλλον του σπιτιού σας έτσι ώστε να παίζει χωρίς κινδύνους και απομακρύνετε κάποια εύθραυστα αντικείμενα από τον χώρο για να μην χρειάζεται να του λέτε συνεχώς “μη”.
- Αφιερώστε και εσείς χρόνο για να παίζετε με το παιδί σας. Όταν το παιδί σας είναι ανήσυχο, κλαίει και δεν μπορεί να κοιμηθεί τα βράδια πηγαίνετε στο δικό του δωμάτιο καθησυχάστε το με ένα νανούρισμα ή με ένα παραμύθι και, όσο κι αν η μέρα σας είναι κουραστική, μην το παίρνετε στο δικό σας κρεβάτι. Για την ανάπτυξη της ομιλία, την κατανόηση των λέξεων και τον εμπλουτισμό της φαντασίας του, είναι βοηθητικό να κοιτάζετε μαζί βιβλία με εικόνες.
- Ακούστε τα “όχι” του παιδιού σας γιατί είναι σημαντικό για να αναπτύξει την προσωπικότητά του. Επιτρέψτε του να προχωρήσει με τους δικούς του ρυθμούς, χωρίς να αγχώνεστε, και ενθαρρύνετέ το όταν είναι διστακτικό.
